Κλιματική έκτακτη ανάγκη
ΤΙ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ;
#MSF Greece
Κυριακή 21 Απριλίου
15:15 Προβολή της θεματικής ενότητας «Ανθρώπινα Δικαιώματα και Περιβάλλον»
16:30 Παρουσίαση / Συζήτηση
Μετά την προβολή της ταινίας "TITI - Στο πέρασμα του κυκλώνα" που προβάλλεται στην ενότητα "Ανθρώπινα Δικαιώματα και Περιβάλλον" θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Γιώργο Καραπανάγο επιδημιολόγο και Αναλυτή Δεδομένων Δημόσιας Υγείας με εμπειρία σε αποστολές των ΓΧΣ και τη σκηνοθέτρια Νατάσσα Μπλάτσιου.
Τη συζήτηση συντονίζει ο χειρουργός γυναικολόγος-μαιευτήρας Ιωάννης Μουζάλας.
Πολλές από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής –πλημμύρες, ξηρασία, σφοδρές καταιγίδες– δεν είναι νέα προβλήματα. Όμως η κλιματική έκτακτη ανάγκη προκαλεί εντατικοποίηση αυτών των γεγονότων, τόσο σε σοβαρότητα όσο και σε συχνότητα.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ήδη βλέπουν και ανταποκρίνονται στις επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων που υποστηρίζουν:
-Σε ασθένειες (πχ ελονοσία)
Οι αυξημένες βροχοπτώσεις φαίνεται να αυξάνουν τον αριθμό των ανθρώπων που πλήττονται από ασθένειες που μεταδίδονται από φορείς (έντομα), όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός.
-Στον υποσιτισμό
Η ξηρασία και οι πλημμύρες φαίνεται ότι έχουν ήδη επηρεάσει τον υποσιτισμό σε ορισμένες από τις περιοχές στις οποίες εργαζόμαστε. Στη νότια Μαδαγασκάρη, η παρατεταμένη ξηρασία επηρεάζει σοβαρά τις σοδειές και την πρόσβαση σε τρόφιμα, προκαλώντας οξεία επισιτιστική και διατροφική κρίση, αφήνοντας χιλιάδες παιδιά σοβαρά άρρωστα και ωθώντας ολόκληρες οικογένειες στην ακραία φτώχεια.
- Στις συγκρούσεις
Στην υποσαχάρια Αφρική, η κλιματική αλλαγή έχει συμβάλει στην ανισορροπία των εκτάσεων που είναι διαθέσιμες στους κτηνοτρόφους και τους γεωργούς. Ο ανταγωνισμός για τους πόρους οδηγεί σε συγκρούσεις, αυξάνοντας τη βία και την ανασφάλεια σε ολόκληρη την περιοχή, στις συνέπειες των οποίων ανταποκρινόμαστε παρέχοντας ιατρική περίθαλψη. Οι συγκρούσεις, με τη σειρά τους, συχνά προκαλούν τον εκτοπισμό των ανθρώπων.
- Σε ακραία καιρικά φαινόμενα
Τα συχνότερα και σοβαρότερα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνουν τον κίνδυνο τραυματισμών, μολυσματικών ασθενειών και επισιτιστικής ανασφάλειας. Μια σοβαρή συνέπεια των καιρικών φαινομένων, όπως οι πλημμύρες, οι τυφώνες και οι κυκλώνες, είναι ο εκτοπισμός. Καθώς οι άνθρωποι χάνουν τα σπίτια και τις σοδειές τους, αναγκάζονται να μετακινηθούν. Εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται ήδη σε μετακίνηση λόγω των συνθηκών που έχουν επιδεινωθεί από την κλιματική αλλαγή.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εκτός από το να περιθάλπουνε ανθρώπους που πλήττονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, προσπαθούν και οι ίδιοι με συγκεκριμένες δράσεις να μειώσουν το δικό τους αποτύπωμα άνθρακα.
Η Τίτι, νοσοκόμα από τη Νιγηρία που εργάστηκε για τους ΓΧΣ στη Μαδαγασκάρη, είναι η πρωταγωνίστρια του ντοκιμαντέρ που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ελληνικού παραρτήματος της ΜΚΟ «ΤΙΤΙ - Στο πέρασμα του κυκλώνα» σε σκηνοθεσία Νατάσας Μπλάτσιου [Φωτογραφία: Νίκος Ζιώγας]
«Τιτι - Στο πέρασμα του Κυκλώνα» σε σκηνοθεσία Νατάσσας Μπλάτσιου
γυρισμένο στη Μαδαγασκάρη σε συνεργασία με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.
Στη νοτιοανατολική ακτή της Μαδαγασκάρης η οποία πλήττεται από έναν ακόμη τροπικό κυκλώνα η Τίτι μια νοσοκόμα των ΓΧΣ από τη Νιγηρία ταξιδεύει σε δυσπρόσιτες περιοχές και δίνει τη δική της μάχη ενάντια σε μια από τις πιο καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης: τον παιδικό υποσιτισμό.
Σαρωτική στο πέρασμά της απαιτητική με τους συναδέλφους της τρυφερή και βαθιά αφοσιωμένη στους ασθενείς της η Titi δίνει καθημερινά τον δικό της αγώνα ενάντια στον παιδικό υποσιτισμό: «Δεν καταφέραμε πολλά σήμερα» λέει, ενώ έχει ήδη νυχτώσει και συνεχίζει ακούραστα να εξετάζει παιδιά φορώντας νυχτερινό φακό στο κεφάλι της.
Η Μαδαγασκάρη είναι μια από τις πιο εκτεθειμένες χώρες στον κόσμο σε ακραία καιρικά φαινόμενα © ΓΧΣ Ελλάδα. Ο κυκλώνας Φρέντι, που έπληξε τη χώρα τον Φεβρουάριο του 2023, ήταν ο έκτος στη σειρά σε 14 μήνες και άφησε πίσω του τεράστιες καταστροφές.
Το ντοκιμαντέρ καταγράφει τις επιπτώσεις στη ζωή των Μαδαγασιάνων, που δεν έχουν χρόνο να συνέλθουν από τα διαδοχικά κλιματικά σοκ. Η επιβίωσή τους εξαρτάται από την καταστροφή των καλλιεργειών τους. Χωρίς φαγητό, ο υποσιτισμός, ιδιαίτερα στα παιδιά, εντείνεται.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εφαρμόζουν προγράμματα για την αντιμετώπιση του υποσιτισμού.
Η Νατάσσα Μπλάτσιου είναι κειμενογράφος και ντοκιμαντερίστρια με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην συνεργασία των παραδοσιακών μορφών αφήγησης με transmedia αποτυπώσεις, νέα μέσα τεκμηρίωσης και τεχνολογικά στοιχεία. Συμμετείχε ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης σε ντοκιμαντέρ που έχουν αποσπάσει διεθνείς διακρίσεις, όπως στο World Press Photo και στο POYi τα οποία έχουν προβληθεί σε περισσότερες από 80 χώρες. Βραβευμένα διηγήματά της έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες μυθοπλασίας.
Ήταν υπότροφος του Ιδρύματος Fulbright (2022) στο Open Documentary Lab στο Πανεπιστήμιο MIT της Βοστώνης όπου παραμένει ως φιλοξενούμενη καλλιτέχνης. Το 2013 παρακολούθησε το θερινό σχολείο ντοκιμαντέρ του National Film and Television School (NTFS) στο Λονδίνο, όπου σκηνοθέτησε την πρώτη μικρού μήκους ταινία της “Islanders”. Συμμετείχε στο Summer Documentary Lab στο Κέντρο Τεχνών Ντοκιμαντέρ UNIONDOCS (Μπρούκλιν, Nέα Yόρκη) και στην εκπαιδευτική πρωτοβουλία European Social Documentary (2020). Στην επαγγελματικής της πορεία έχει εργαστεί ως ανεξάρτητη ερευνήτρια και παραγωγός για τοπικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ως δημοσιογράφος συνεργάστηκε επί σειρά ετών με τις περιοδικές εκδόσεις της εφημερίδας «Καθημερινή». Ήταν επίσης συνδημιουργός και βοηθός αρχισυντάκτρια του αγγλόφωνου περιοδικού GREECE IS.
Σκηνές από το ντοκιμαντέρ δείχνουν πώς το κάποτε καταπράσινο νησί της Μαδαγασκάρης μετατρέπεται σε έρημο από τις συνδυασμένες επιπτώσεις της παρατεταμένης ξηρασίας και των τεράστιων καταιγίδων.